LIFE IS LIFE
લાગણીને હૃદયની જો ભાષા મળે, તો સંબંધોના સાચા ખુલાસા મળે:
રાત્રિનો દોઢ વાગ્યો હતો. ડો. રાવલ રેલવે સ્ટેશનની બહાર નીકળ્યા. આટલી મોડી રાતે રિક્ષા મળશે કે કેમ એ વાતની ચિંતા એમના સામાન કરતાંયે વધારે વજનદાર હતી. આ માટેનાં કારણો એક કરતાં વધુ સંખ્યામાં હતાં, પણ એ બધાં યાદ કરવાનો અત્યારે સમય ન હતો. સમય હતો આશાવાદી બનવાનો અને જેમ બને તેમ જલદીથી રિક્ષાવાસી બનવાનો. એમણે ચહેરા પર મફલર વીંટાળ્યું અને એ બહાર નીકળ્યા.
બહાર આવીને જોયું તો એક જ રિક્ષા પડેલી હતી. ડ્રાઇવર ઊઘતો હતો, એને પકડીને હલબલાવ્યો. પેલો આંખો ચોળતો ઊભો થયો. ડોકટરે પૂછ્યું, ‘આના હૈ?’ ‘નહીં આના હૈ.’ રિક્ષાવાળાનો જવાબ કાન કરતાં મગજમાં વાગે તેવો હતો.
‘અરે ભાઇ, કમસે કમ ઇતના તો પૂછો કિ મુઝે કહાં જાના હૈ!’
‘કહીં ભી જાના હો, મુઝે નહીં આના હૈ. દો દિનસે સોયા નહીં હૂં. જાઇએ, કોઇ દૂસરી રિક્ષા ઢૂંઢ લીજિયે.’
‘મગર દૂસરી રિક્ષા કયું ઢૂંઢૂં? યે પહલીમેં કયા ખરાબી હૈ?’
રિક્ષાવાળાને લાગ્યું કે આ ઘરાક ઝટ છાલ નહીં છોડે. ‘બાબુજી, એક તો ઇતની સર્દી હૈ. રાત કે દો બજનેવાલે હૈ. ઉપરસે પૂરા શહર કૌમી દંગોમેં ફંસ ચૂકા હૈ. ઐસેમેં આપ કે સાથ કૌન જાયેગા?’
ડો. રાવલ સમજી ગયા. એ હવે ગુજરાતીમાં ઊતરી ગયા, ‘ભાઇ, તારા ન આવવાનાં જે કારણો છે એ જ કારણો તને આગ્રહ કરવાનાં છે. આટલી મોડી રાતે, આટલી ઠંડીમાં, આ રમખાણભરી હાલતમાં હું ચાલતો-ચાલતો કેવી રીતે ઘરે જઇશ? તું પૈસાની ફિકર ન કરીશ. કાયદા પ્રમાણે પણ હું રાતના અગિયાર પછી દોઢું ભાડું આપવા માટે બંધાયેલો છું.’
‘સા’બ, પૈસેકી તો બાત હી છોડીયે. દેઢ ગૂના રિક્ષાભાડા તો કૌન લેગા ઇસ વકત?’ ડ્રાઇવરે બગાસું ખાધું. સંકેત સ્પષ્ટ હતો: હવે ચાલતી પકડો! સમય બગાડયા વગર કૂચકદમ શરૂ કરો. પણ ડો. રાવલ મક્કમ હતા. એમને ખબર હતી કે દરેક માણસની એક કિંમત હોય છે. પૈસાનું આકર્ષણ લોહચુંબકના ખેંચાણ કરતાં પણ વધારે તીવ્ર હોય છે. એમણે છેલ્લો પાસો ફેંકી દીધો, ‘તારે જેટલા રૂપિયા લેવા હોય એટલા લેજે, બસ? હું મીટર પ્રમાણે ભાડું આપવાનો આગ્રહ નહીં રાખું.’ ‘મીટર કે હિસાબ સે જીતના કિરાયા હોગા ઉસ સે દસ ગુના જયાદા માગું… તો ભી આપ દે દેંગે?’ રિક્ષાવાળો વિચારમાં પડી ગયો.
‘હા, આપી દઇશ.’ આટલું કહીને ડો. રાવલ તો રિક્ષામાં ઘૂસી પણ ગયા. સામાનમાં એક હેન્ડબેગ હતી, એ એમણે સીટના ખાલી હિસ્સામાં ગોઠવી દીધું, ‘ઉપાડ હવે રિક્ષા. પંદર મિનિટનું તો કામ છે. ’ ડ્રાઇવરે હેન્ડલ ખેંરયું. રિક્ષા ચાલુ કરી. ઝાડની નીચેના કાળા ડિબાંગ અંધકારમાંથી એ પ્રકાશમય માર્ગ પર રિક્ષાને દોડાવવા લાગ્યો.
શહેર ઉપર દહેશતનો ઓછાયો પથરાયેલો હતો. માર્ગ ઉપર તૂટેલી ઇંટો, ફૂટેલા કાચ, લૂંટાયેલી દુકાનો અને બળતી ઝૂંપડીઓનાં દ્દશ્યો ભેંકાર ભાસતાં હતાં. હવામાં ધુમાડાની અને અશ્રુવાયુની મિશ્ર તીવ્ર દુર્ગંધ ફેલાયેલી હતી. રસ્તાની બંને બાજુએ પોલીસ અને બી.એસ.એફ.ના જવાનો પહેરો ભરતા ઊભા હતા.
આવા સૂનકારભર્યા માર્ગોપરથી પૂરપાટ વેગે રિક્ષા દોડાવતાં બે મજબૂર આત્માઓ પસાર થઇ રહ્યા હતા. સામાન્ય સંજોગોમાં અમદાવાદનો રિક્ષાવાળો શોર્ટકટ શોધતો હોય છે. મુખ્ય માર્ગને બદલે નાની-નાની ગલીકૂંચીમાંથી રિક્ષાને લઇ જવાનું એને ગમતું હોય છે. પણ અત્યારના સંજોગો જુદા હતા. મુખ્ય માર્ગોજ સલામત હતા. આખરે ઓટોરિક્ષા ડૉ. રાવલના વિસ્તારમાં પ્રવેશી. ડોકટર સાહેબ દિશાસૂચન કરતા ગયા, ‘આ તરફ… હવે ડાબા હાથે લઇ લે… અહીંથી જમણી તરફ… બસ, આ સફેદ રંગના ફલેટ્સ પાસે રિક્ષા ઊભી રાખી દે!’
‘આપ ઇધર રહતે હૈ?’ રિક્ષાવાળો ફલેટ્સનું નામ વાંચીને ગૂંચવાયો. ‘હા, ભાઇ! મારું રહેઠાણ આવી ગયું. તારો ખૂબ-ખૂબ આભાર. બોલ, કેટલા રૂપિયા આપવાના થાય છે મારે?’ ડો. રાવલે પેન્ટના ખિસ્સામાંથી પાકીટ કાઢયું. એમનો અંદાજ બસો રૂપિયા જેવો થતો હતો, પણ આ તો રિક્ષાવાળો કહેવાય. એ પણ પાછો અમદાવાદનો. ઘરાકની ગરજ જોઇને પાંચસો પડાવી લેતાં વિચાર ન કરે.
‘દાગતર સા’બ! આપને મુઝે પહેચાના નહીં. મૈં ભી આપકો પહેચાન નહીં સકા. બહોત સાલ બીત ગયે ના! ઇસલિયે પહેચાન નહીં પાયા. યે ફલેટ દેખા તો યાદ આ ગયા. આપકો કુછ યાદ આયા, સા’બ? મેરા નામ રામશરણ યાદવ. મેરી ઘરવાલી કા નામ સાવિત્રી. આજ સે પાંચ સાલ પહલે ઐસી હી એક રાતકો મૈં ઉસે લેકર દવાખાનમેં આયા થા…’
‘‘‘ યાદ આવી ગયું. ડો. રાવલને બધું જ યાદ આવી ગયું. એ પણ આવી જ એક મનહૂસ રાત હતી. આવું જ કોમી રમખાણ હતું. ડોકટર રાવલ દિવસભરના થાક પછીની ઘોર નિદ્રા માણી રહ્યા હતા, ત્યાં એમના નર્સિંગ હોમમાંથી ફોન આવ્યો.
‘સર, એક ગરીબ માણસ આવ્યો છે. એની પત્નીને લઇને. પેશન્ટની શારીરિક હાલત બહુ સારી નથી જણાતી. શું કરું?’ નર્સ પૂછી રહી હતી.
‘એને મ્યુનિસપિલ હોસ્પિટલમાં મોકલી આપ. આવા તોફાની વાતાવરણમાં આટલી મોડી રાતે દવાખાને પહોંચવામાં મને તકલીફ પડશે. અને દર્દીની હાલત જો એટલી બધી ગંભીર હોય તો એના માટે ખાનગી કરતાં જનરલ હોસ્પિટલ વધારે યોગ્ય રહેશે.’ ડો. રાવલે ફોન મૂકી દીધો.
દસ મિનિટ માંડ પસાર થઇ, કપાયેલી ઊઘનું અનુસંધાન ફરી પાછું જોડાય તે પહેલાં ફરીથી ફોનની ઘંટડી રણકી ઊઠી. નર્સિંગ હોમમાંથી જ ફોન હતો. નર્સ કહી રહી હતી, ‘સર, દર્દીનો પતિ ભાંગી પડયો છે. માંડ-માંડ એની ઘરવાળીને લઇને એ આપણા નર્સિંગ હોમ સુધી આવી શકયો છે. એની પાસે તો પૈસા પણ નથી…’ ‘આ વાત તારે મને પહેલાં કહી દેવાની હતી. તેં મને એ તો જણાવ્યું કે પેશન્ટની શારીરિક હાલત ગંભીર છે, પણ એની આર્થિક હાલત પણ ગંભીર છે એ મને ન કહ્યું! હું આવું છું.
ટેક ધી પેશન્ટ ઓન એકઝામિનેશન ટેબલ.’ રાત્રે બે વાગ્યે ડૉકટરે દર્દીની તપાસ કરી. પછી નિદાન કર્યું, ‘ઝેરી મેલેરિયા થયો છે. પી.ફાલ્સિપેરમ. દર્દી ભાગ્યે જ બચે તેમ છે. પતિ રડી રહ્યો, ‘કુછ ભી કિજીયે, દાગતર સા’બ! મગર સાવિત્રીકો બચા લિજીયે. મેરે તીન છોટે-છોટે બચ્ચે હૈં. આ એનું પહેલી વારનું રડવાનું હતું. એણે ખુદે કહ્યું, ‘જિંદગી મેં મૈં કભી રોયા નહીં, સા’બ! આજ પહલી બાર મૈં ટૂટ ગયા હૂં.’
ડૉ. રાવલે સાવિત્રીનો કેસ હાથમાં લીધો. એને વોર્ડમાં દાખલ કરી દીધી. તાત્કાલિક ગ્લુકોઝના બાટલા અને કિવનાઇનનાં ઇન્જેકશનો ચાલુ કરી દીધાં. બીજાં નાનાં-મોટાં ઇન્જેકશનો તો ખરાં જ. ઝેરી મેલેરિયા દર્દીના બચાવ માટે બહુ ઓછો સમય આપે છે. પહેલા ચોવીસ કલાક કટોકટીના ગણાય છે. માટે સાવિત્રીની સંભાળ નર્સના ભરોસે છોડી દેવાને બદલે ડો. રાવલ જાતે એના ખાટલા પાસે બેસી રહ્યા. ધીમે-ધીમે સાવિત્રીની સ્થિતિ સુધરતી ગઇ.
બોંતેર કલાક પછી તાવ ગયો. અશકિત હજુ પણ જેમની તેમ હતી. એને સંપૂર્ણપણે સાજા થતાં સાત દિવસ લાગી ગયા. અત્યાર સુધીની સારવારમાં સાવિત્રીના પતિએ એક કાણો પૈસો પણ ખરર્યોન હતો. બાટલા, નળીઓ, ઇન્જેકશનો તથા ખાટલાનો ચાર્જ બધું જ બાકી હતું. આઠમા દિવસે બિલ ચૂકવવાનો સમય નજીક આવ્યો, ત્યારે સાવિત્રીનો પતિ ડરતો, ધ્રૂજતો ડૉ. રાવલની સામે જઇ ઊભો, ‘સા’બ, કિતને રૂપયે દેને કે હૈ?’
‘આમ તો બિલ ઘણું મોટું થાય છે, પણ તું નવ હજાર રૂપિયા આપીશ તો પણ હું ચલાવી લઇશ.’ ‘સા’બ, મેરે પાસ તો સર્ફિ નૌ રૂપયે હૈ.’ ‘રહેવા દે, ભાઇ! નવ રૂપિયાથી મારુ કશુંય નહીં વળે, તારી તો એ કુલ મૂડી છે. લે, આ બસો રૂપિયા હું તને આપું છું. લઇ લે! એનાં દૂધ અને ફળો માટે કામમાં આવશે.’ ડૉ. રાવલે ખરેખર બસો રૂપિયા કાઢીને એ ગરીબ માણસના હાથમાં મૂકી દીધા. એ માણસ રડી પડયો. આ એનું બીજી વારનું રડવાનું થતું હતું. સાવિત્રીને લઇને ‘સત્યવાન’ ગયો. જતાં પહેલાં બંને જણાં ડૉકટરના ફલેટ પર જઇને પગે લાગી આવ્યાં. આજે પાંચ વર્ષ પછી ફરીથી એનો અને ડૉ. રાવલનો ભેટો થયો.
ડો. રાવલે ખિસ્સામાંથા પાકીટ કાઢયું, પૂછ્યું, ‘બોલ, ભાઇ! કેટલા આપું?’
‘કુછ ભી નહીં, સા’બ! કુછ ભી નહીં. આપને તો મેરી સાવિત્રી મુઝે વાપસ, દિલવાઇ હૈ. મેરી પત્ની કી જિંદગી બચાઇ હૈ. આપસે મેં પૈસે નહીં લે સકતા…’
અને રામશરણ રડી પડયો.
આ એનું ત્રીજી વારનું રુદન હતું. ‘
શીર્ષક પંકિત: બાલુ પટેલ
(-- શ્રી શરદ ઠાકર ની વાર્તા સંગ્રહ )
मेरा बेटा आया तो..?? ( एक कहानी )
हैलो माँ !!
मैं रवि बोल रहा हूँ !!
कैसी हो माँ....??
मैं.... मैं…. ठीक हूँ बेटे ये बताओ तुम और बहू दोनों कैसे हो.....??
हम दोनों ठीक है !!
माँ आपकी बहुत याद आती है !! अच्छा सुनो माँ मैं अगले महीने इंडिया आ रहा हूँ तुम्हें लेने !!
क्या...?? हाँ माँ अब हम सब साथ ही रहेंगे....!!
नीतू कह रही थी माज़ी को ✈ अमेरिका ले आओ वहाँ अकेली बहुत परेशान हो रही होंगी.!!
हैलो सुनरही हो माँ....??
हाँ हाँ बेटे "बूढ़ी आंखो से खुशी की अश्रुधारा बह निकली" बेटे और बहू का प्यार नस नस में दौड़ने लगा !!
जीवन के सत्तर साल गुजार चुकी सावित्री ने जल्दी से अपने पल्लू से आँसू पोंछे और बेटे से बात करने लगी !!
पूरे दो साल बाद बेटा घर आ रहा था !!
बूढ़ी सावित्री ने मोहल्ले भरमे दौड़ दौड़ कर ये खबर सबको सुना दी !!
सभी खुश थे की चलो बुढ़ापा चैनसे बेटे और बहू के साथ गुजर जाएगा !!
रवि अकेला आया था उसने कहा की माँ हमे जल्दी ही वापिस जाना है इसलिए जो भी रुपया पैसा किसी से लेना है वो लेकर रखलों और तब तक मे किसी प्रोपेर्टी डीलर से मकान की बात करता हूँ !!
मकान...?? माँ ने पूछा !!
हाँ माँ अब ये मकान बेचना पड़ेगा वरना कौन इसकी देखभाल करेगा !!
हम सबतो अब अमेरिका मे ही रहेंगे बूढ़ी आंखो ने मकान के कोने कोने को ऐसे निहारा
जैसे किसी अबोध बच्चे को सहला रही हो !!
आनन फानन और औने-पौने दाम मे रवि ने मकान बेच दिया !!
सावित्री देवी ने वो जरूरी सामान समेटा जिस से उनको बहुत ज्यादा लगाव था !!
रवि टैक्सी मँगवा चुका था !!
एयरपोर्ट पहुँचकर रवि ने कहा,”माँ तुम यहाँ बैठो मे अंदर जाकर सामान की जांच और बोर्डिंग और विजा का काम निपटा लेता हूँ" !!
ठीक है बेटे, "सावित्री देवी वही पास की बेंच पर बैठ गई" !!
काफी समय बीत चुका था !!
बाहर बैठी सावित्री देवी बार बार उस दरवाजे की तरफ देख रही थी जिसमे रवि गया था ..
लेकिन अभी तक बाहर नहीं आया !!
शायद अंदर बहुत भीड़ होगी सोचकर बूढ़ी आंखे फिर से टकटकी लगाए देखने लगती !!
अंधेरा हो चुका था !!
एयरपोर्ट के बाहर गहमागहमी कम हो चुकी थी।
माजी किस से मिलना है ??
एक कर्मचारी नेवृद्धा से पूछा....??
"मेरा बेटा अंदर गया था 📧 टिकिट लेने वो मुझे ,
अमेरिका लेकर जा रहा है", सावित्री देबी ने घबराकर कहा !!
लेकिन अंदर तो कोई पैसेंजर नहीं है अमेरिका जाने वाली ✈ फ्लाइट तो ☀ दोपहर मे ही चली गई !!
क्या नाम था आपके बेटे का....??
कर्मचारी ने सवाल किया.....??
र......रवि सावित्री के चेहरे पे चिंता की लकीरें उभर आई !!
कर्मचारी अंदर गया और कुछ देर बाद बाहर आकर बोला ..
माजी आपका बेटा रवि तो अमेरिका जाने वाली ✈ फ्लाइट से कब का जा चुका !!
“क्या ??
वृद्धा कि आखो से आँसुओं का सैलाब फुट पड़ा !!
बूढ़ी माँ का रोम रोम कांप उठा !!
किसी तरह वापिस घर पहुंची जो अब बिक चुका था !!
रात में घर के बाहर चबूतरे पर ही सो गई !!
सुबह हुई तो दयालु मकान मालिक ने एक कमरा रहने को दे दिया !!
पति की पेंशन से घर का किराया और खाने का काम चलने लगा !!
समय गुजरने लगा एक दिन मकान मालिक ने वृद्धा से पूछा ??
माजी क्यों नही आप अपने किसी रिश्तेदार के यहाँ चली जाए,
अब आपकी उम्र भी बहुत हो गई अकेली कब तक रह पाएँगी !!
हाँ चली तो जाऊँ लेकिन....
........ कल को मेरा बेटा आया तो..??
यहाँ फिर कौन उसका ख्याल रखेगा ....??
रेल टिकट के सामने कुछ नहीं है,, ( छोटी कहानी )
Heart touching Real story
" टिकट कहाँ है ? " --
टी सी ने बर्थ के नीचे छिपी लगभग तेरह - चौदह साल की लडकी से पूछा ।
" नहीं है साहब । "--
काँपती हुई हाथ जोड़े लडकी बोली ।
"तो गाड़ी से उतरो ।"
टी सी ने कहा ।
" मै इसका टिकट दे रहीं हूँ । "
-- पीछे से ऊषा भट्टाचार्य की आवाज आई जो पेशे से प्रोफेसर थी ।
"तुम्हें कहाँ जाना है ?" लड़कीसे पूछा
" पता नही मैम ! "
" तब मेरे साथ चल बैंगलोर तक ! "
" तुम्हारा नाम क्या है ? "
" चित्रा ! "
बैंगलोर पहुँच कर ऊषाजीने चित्रा को अपनी ऐक पहचान के स्वंयसेवी संस्थान को सौंप दिया ।
जल्द ही ऊषा जी का ट्रांसफर दिल्ली होने की वजह से चित्रा से कभी कभार फोन पर बात हो जाया करती थी ।
करीब बीस साल बाद ऊषाजी को एक लेक्चर के लिए सेन फ्रांसिस्को ( अमरीका) बुलाया गया ।
लेक्चर के बाद जब वह होटल का बिल देने रिसेप्सन पर गई तो पता चला पीछे खड़ी एक खूबसूरत दंपत्ति ने बिल भर दिया था ।
"तुमने मेरा बिल क्यों भरा ? ? "
" मैम साहब, यह बम्बई से बैंगलोर तक के रेल टिकट के सामने कुछ नहीं है । "
"अरे चित्रा ! ! ? ? ? . . . .
( चित्रा कोई और नहीं इंफोसिस फाउंडेशन की चेयरमैन सुधा मुर्ति जी है । यह उन्ही की लिखी पुस्तक "द डे आई स्टाॅप्ड ड्रिंकिंग " से लिया गया कुछ अंश )
Help the needy person, if you can.
कोई मैसेज वाकई कमाल होता है .
actual full form of some words
Grow Silently
धन्यवाद हैं ! इस गौप्रेमी देश को !
उरुग्वे एक ☝ऐसा देश है
जिसमे औसतन हर एक आदमी के पास 4 गायें हैं..
और पुरे विश्व में वो खेती के मामले में नंबर ☝वन हैं..
सिर्फ 33 लाख लोगों का देश है
और 1 करोड़ 20 लाख 🐄 गायें है|
हर एक 🐄 गाय के कान पर इलेक्ट्रॉनिक 📼 चिप लगा रखी है।
जिससे कौनसी 🐄 गाय कहाँ पर है
वो देखते रहते हैं |
एक किसान मशीन के अंदर बैठा फसल कटाई कर रहा है तो
दूसरा उसे स्क्रीन पर जोड़ता है कि फसल का डाटा क्या है ?
इकठ्ठा किये हुये डाटा के जरिए किसान प्रति वर्ग मीटर की पैदावार का स्वयं विश्लेषण करता हैं !
2005 में 33 लाख लोगों का देश 90 लाख लोगों के लिए अनाज पैदा करता था ..
और आज की तारीख में
2 करोड़ 80 लाख लोगों का अनाज पैदा करता है..
उरुग्वे के सफल प्रदर्शन के पीछे देश, किसानों और पशुपालकों का दशकों का अध्ययन शामिल है।
पूरी खेती को देखने के लिए 500 कृषि इंजिनीयर लगाए गए हैं
और ये लोग ड्रोन और सैटेलाइट से किसानो पर नजर रखते हैं, कि खेती का वही तरीका अपनाएं जो निर्धारित है ..
याने दूध दही घी मक्खन के साथ आबादी से कई गुना ज्यादा अनाज उत्पादन..
सब अनाज, दूध, दहीं, घी, मक्खन, आराम से निर्यात होता है और हर किसान लाखों में खेलता है..
कम से कम आय एक आदमी की
1,25,000 महिनें की है
यानि 19000 डॉलर सालाना !
इस देश का राष्ट्रीय चिन्ह सूर्य 🌞 व राष्ट्रीय प्रगति चिन्ह गाय 🐄 व घोडा 🐎 हैं !!
उरूग्वे में गाय 🐄 की हत्या पर कड़ा कानून हैं !
धन्यवाद हैं ! इस गौप्रेमी देश को !
आपका साथ ही उनके जीवन में...
*_A DINNER DATE_*
*एक ब्रिटिश नागरिक की आपबीती*
एक दिन अचानक मेरी पत्नी मुझसे बोली - "सुनो, अगर मैं तुम्हे किसी और के साथ डिनर और फ़िल्म के लिए बाहर जाने को कहूँ तो तुम क्या कहोगे"।
मैं बोला - " मैं कहूँगा कि अब तुम मुझे प्यार नहीं करती"।
उसने कहा - "मैं तुमसे प्यार करती हूँ, लेकिन मुझे पता है कि यह औरत भी आपसे बहुत प्यार करती है और आप के साथ कुछ समय बिताना उनके लिए सपने जैसा होगा"।
वह अन्य औरत कोई और नहीं मेरी माँ थी। जो मुझ से अलग अकेली रहती थी। अपनी व्यस्तता के कारण मैं उन से मिलने कभी कभी ही जा पाता था।
मैंने माँ को फ़ोन कर उन्हें अपने साथ रात के खानेे और एक फिल्म के लिए बाहर चलने के लिए कहा।
"तुम ठीक तो हो,ना। तुम दोनों के बीच कोई परेशानी तो नहीं" माँ ने पूछा
मेरी माँ थोडा शक्की मिजाज़ की औरत थी। उनके लिए मेरा इस किस्म का फ़ोन मेरी किसी परेशानी का संकेत था।
" नहीं कोई परेशानी नहीं। बस मैंने सोचा था कि आप के साथ बाहर जाना एक सुखद अहसास होगा" मैंने जवाब दिया और कहा 'बस हम दोनों ही चलेंगे"।
उन्होंने इस बारे में एक पल के लिए सोचा और फिर कहा, 'ठीक है।'
शुक्रवार की शाम को जब मैं उनके घर पर पहुंचा तो मैंने देखा है वह भी दरवाजे पर इंतजार कर रही थी। वो एक सुन्दर पोशाक पहने हुए थी और उनका चहेरा एक अलग सी ख़ुशी में चमक रहा था।
कार में माँ ने कहा " 'मैंने अपनी friends को बताया कि मैं अपने बेटे के साथ बाहर खाना खाने के लिए जा रही हूँ। वे काफी प्रभावित थी"।
हम लोग माँ की पसंद वाले एक रेस्तरां पहुचे जो बहुत सुरुचिपूर्ण तो नहीं मगर अच्छा और आरामदायक था। हम बैठ गए, और मैं मेनू देखने लगा। मेनू पढ़ते हुए मैंने आँख उठा कर देखा तो पाया कि वो मुझे ही देख रहीं थी और एक उदास सी मुस्कान उनके होठों पर थी।
'जब तुम छोटे थे तो ये मेनू मैं तुम्हारे लिए पढ़ती थी' उन्होंने कहा।
'माँ इस समय मैं इसे आपके लिए पढना चाहता हूँ,' मैंने जवाब दिया।
खाने के दौरान, हम में एक दुसरे के जीवन में घटी हाल की घटनाओं पर चर्चा होंने लगी। हम ने आपस में इतनी ज्यादा बात की, कि पिक्चर का समय कब निकल गया हमें पता ही नही चला।
बाद में वापस घर लौटते समय माँ ने कहा कि अगर अगली बार मैं उन्हें बिल का पेमेंट करने दूँ, तो वो मेरे साथ दोबारा डिनर के लिए आना चाहेंगी।
मैंने कहा "माँ जब आप चाहो और बिल पेमेंट कौन करता है इस से क्या फ़र्क़ पड़ता है।
माँ ने कहा कि फ़र्क़ पड़ता है और अगली बार बिल वो ही पे करेंगी।
"घर पहुँचने पर पत्नी ने पूछा" - कैसा रहा।
"बहुत बढ़िया, जैसा सोचा था उससे कही ज्यादा बढ़िया" - मैंने जवाब दिया।
इस घटना के कुछ दिनबाद, मेरी माँ का दिल का दौरा पड़ने से निधन हो गया। यह इतना अचानक हुआ कि मैं उनके लिए कुछ नहीं कर पाया ।
माँ की मौत के कुछ समय बाद, मुझे एक लिफाफा मिला जिसमे उसी रेस्तरां की एडवांस पेमेंट की रसीद के साथ माँ का एक ख़त था जिसमे माँ ने लिखा था " मेरे बेटे मुझे पता नहीं कि मैं तुम्हारे साथ दोबारा डिनर पर जा पाऊँगी या नहीं इसलिए मैंने दो लोगो के खाने के अनुमानित बिल का एडवांस पेमेंट कर दिया है। अगर मैं नहीं जा पाऊँ तो तुम अपनी पत्नी के साथ भोजन करने जरूर जाना।
उस रात तुमने कहा था ना कि क्या फ़र्क़ पड़ता है। मुझ जैसी अकेली रहने वाली बूढी औरत को फ़र्क़ पड़ता है, तुम नहीं जानते उस रात तुम्हारे साथ बीता हर पल मेरे जीवन के सबसे बेहतरीन समय में एक था।
भगवान् तुम्हे सदा खुश रखे।
I love you".
तुम्हारी माँ
*उस पल मुझे अपनों को समय देने और उनके प्यार को महसूस करने का महत्त्व मालूम हुआ।*
*_जीवन में कुछ भी आपके अपने परिवार से भी ज्यादा महत्वपूर्ण नहीं है।_*
ना व्हाट्सएप
ना फेसबूक
ना मोबाइल
ना लैपटॉप
और
ना ही टीवी।
*अपने परिजनों को उनके हिस्से का समय दीजिए क्योंकि आपका साथ ही उनके जीवन में खुशियाँ का आधार है।*
*_इस मेसेज को उन सब व्यक्तियों के साथ शेयर कीजिए_*
*जिनके बूढ़े माता पिता हो*
*जिनके छोटे बच्चे हो*
और
*_जिनको प्यार करने वाला और उनका इंतज़ार कोई हो..._
प्रेम पूर्वक किये गए कर्म
*वृक्ष के नीचे पानी डालने से सबसे ऊंचे पत्ते पर भी पानी पहुँच जाता है ,*
*उसी प्रकार प्रेम पूर्वक किये गए कर्म परमात्मा तक पहुंच जाते हैं*।
*सेवा सभी की करिये मगर,आशा किसी से भी ना रखिये*
*क्योंकि सेवा का सही मूल्य भगवान् ही दे सकते हैं इंसान नहीl*
ज्यादा मैं मांगता नहीं
*👌: एक खूबसूरत सोच :👌*
*अगर कोई पूछे जिंदगी में क्या*
*खोया और क्या पाया, तो*
*कहना, जो कुछ खोया वो मेरी*
*नादानी थी और जो भी पाया वो*
*प्रभू की मेहेरबानी थी, खुबसूरत*
*रिश्ता है मेरा और भगवान के*
*बीच में, ज्यादा मैं मांगता नहीं*
*और कम वो देता नहीं...✍”॥*
🚩
कितनी अजीब बात
*-" कितनी अजीब बात है "-*
*जब लोग किसी को 'पसंद' करते है*
*तो उसकी'बुराई'भूल जाते है*
*ओर जब किसी से 'नफरत' करते है*
*तो उसकी 'अच्छाई' भूल जाते है